Zabójczy urok populizmu

Populistyczne hasła i idee coraz bardziej pociągają,
szczególnie młodych ludzi. Odwołują się do naszych emocji, wykorzystują nasze
lęki, obawy. Służą składaniu obietnic bez pokrycia. Zawsze dzielą, nigdy nie
łączą. Są więc dużym zagrożeniem dla życia społecznego i publicznego. Czy na
tym polega ich „zabójczy urok”? Na te i inne pytania szukaliśmy odpowiedzi w
czasie Oświęcimskiego Forum „Europa wobec wyzwań XXI wieku”. Wzięli w nim
udział naukowcy, publicyści, nauczyciele, działacze społeczni i przedstawiciele
władz samorządowych. Obok gości z Polski, byli też uczestnicy z Włoch, Niemiec,
Ukrainy i Austrii.
Podczas Forum wręczono również wyróżnienie „Przyjaciela
OIPC” dla prof. Andrzeja Zolla, który od początku wspierał ideę powstania OIPC,
a po jego powstaniu – działania Instytutu.
Konferencja odbywała się w pięknej instytucji – Miejska Biblioteka
Publiczna w Oświęcimiu Galeria Książki – powstałej dzięki powojennej współpracy
narodów Europy, dzięki Unii Europejskiej. Budynek ten znajduje się jakże blisko
miejsca, w którym mechanizmy tak wnikliwie opisane przez Mariana Turskiego, ale
też Tadeusza Borowskiego, Eliego Wiesela, Primo Leviego i wielu innych więźniów
piekła Auschwitz, doprowadziły do niewyobrażalnej tragedii. To m.in. od nas
dziś zależy, czy to będzie dla współczesnych odpowiednia nauka i wystarczająco
wielka przestroga.
Forum rozpoczęliśmy panelem PALIWA POPULIZMÓW. Francesco M.
Cataluccio, Friederike Heine, Gabriele Lesser, prof. Janusz Majcherek i red.
Zbigniew Bartuś rozmawiali o warunkach – ekonomicznych, społecznych,
(geo)politycznych – sprzyjających powstawaniu i ekspansji populistycznych
narracji.
W sesji drugiej, DIALOG SPOŁECZNY W DOBIE INTERNETU I MEDIÓW
SPOŁECZNOŚCIOWYCH Bartosz Bartyzel, Marcin Pulit, prof. Agnieszka
Walecka-Rynduch, Annette Wöhrle oraz red. Katarzyna Kachel dyskutowali o tym,
jak rozmawiać ze sobą, w sytuacji gdy partie populistyczne zdobywają na świecie
coraz więcej zwolenników i wypowiadają wojnę pluralistycznym społeczeństwom
uderzając w fundamenty demokratycznych państw, kontestując i demontując demokratyczne instytucje, w tym
tradycyjne media.
W sesji trzeciej STRASZENIE OBCYM - prof. Jan Brzozowski,
Alberto Merelli, Olha Menko, Paula Sawicka i red. Szymon Glonek pochylimy się
nad pytaniem, do czego prowadzi podsycanie przez populistów ludzkiego strachu i
niepewności jutra, kiedy używa się wielokrotnie sprawdzonej figury „obcego”,
którym może się stać praktycznie każdy.
W sobotę uczestnicy i uczestniczki gościło Muzeum Zamek w
Oświęcimiu, gdzie zobaczyliśmy wystawę czasową „Stadt Auschwitz 1939-1945”.
Pięknie dziękujemy Barbarze Daczyńskiej za znakomite przybliżenie 1972 dni
niemieckiej okupacji miasta, a Wioletcie Oleś, dyrektorce Muzeum, za gościnę
Fotorelacja: Małgorzata Latawiec/ FotoLatawiec oraz Monika
Sobota i Ola Bielska
Organizatorzy: Oświęcimski Instytut Praw Człowieka, Oświęcim
- Miasto Pokoju - City of Peace, Miejska Biblioteka Publiczna w Oświęcimiu
Galeria Książki
Partnerzy: Młodzieżowa Rada Powiatu w Oświęcimiu, Muzeum Zamek w Oświęcimiu